Kızamık hastalığı, çocukluk çağının en bulaşıcı ve ciddi enfeksiyonlarından biridir. Özellikle bağışıklık sistemi tam gelişmemiş bebeklerde ağır seyredebilen bu hastalıktan korunmanın en etkili yolu kızamık aşısıdır. Kızamık aşısı genellikle çocukluk döneminde yapılan rutin aşı takviminde yer alır. Bu makalede kızamık aşısının ne zaman yapılması gerektiği, hangi yaş aralıklarının hedeflendiği ve geciken durumlarda neler yapılması gerektiği gibi birçok önemli detaya değinilecektir.
Kızamık Aşısı Hangi Yaşta Yapılır?
Kızamık aşısı, Türkiye’de Sağlık Bakanlığı’nın önerdiği çocukluk dönemi aşı takvimine göre uygulanır. Bu takvime göre kızamık aşısı genellikle 12. ayda ve 4 yaşında olmak üzere iki doz şeklinde yapılmaktadır. İlk doz, bebeğin 12 aylık olduğu dönemde bağışıklık sisteminin aşıya cevap verebileceği en uygun zaman olarak belirlenmiştir. İkinci doz ise hatırlatma aşısı olarak yapılır ve uzun süreli bağışıklık sağlar. Bu iki doz sayesinde bağışıklık sistemi kızamık virüsüne karşı güçlü bir direnç geliştirir.
Geciken Kızamık Aşısı Nasıl Tamamlanır?
Bazı durumlarda çocukların aşı takvimi çeşitli nedenlerle aksayabilir. Bu gibi durumlarda kızamık aşısı için yeniden takvimlendirme yapılabilir ve eksik olan dozlar uygun yaşta telafi edilir. Sağlık kuruluşları, kaçırılan dozları yeniden planlayarak çocukların aşılarını tamamlama imkânı sunar. Geciken aşı durumlarında, çocuğun yaşına göre en kısa sürede eksik doz uygulanmalı ve bağışıklık kazanımı sağlanmalıdır.
5 Yaşından Sonra Aşı Yapılır mı?
Evet, çocuk 5 yaşını geçmiş olsa bile daha önce hiç kızamık aşısı yapılmamışsa veya yalnızca bir doz yapılmışsa eksik doz mutlaka tamamlanmalıdır.
Aşıyı Yetişkinler de Olmalı mı?
Kızamık geçirmemiş ya da aşılanmamış yetişkinler de özellikle risk grubundaysa mutlaka kızamık aşısı yaptırmalıdır. Bu durum, bağışıklık kazanmamış bireylerin korunması için önemlidir.
Kızamık Aşısı Kimlere Yapılmaz?
Her aşı gibi kızamık aşısının da uygulanamayacağı bazı durumlar vardır. Özellikle bağışıklık sistemi baskılanmış bireyler, ciddi alerjik reaksiyon geçmişi olanlar veya hamile kadınlar kızamık aşısı yaptırmadan önce mutlaka doktora danışmalıdır. Aşının canlı virüs içermesi nedeniyle bazı bağışıklık sistemi hastalıklarında risk oluşturabilir. Bu gruptaki bireylerin alternatif korunma yöntemleri konusunda bilgilendirilmesi gerekir.
Hamilelikte Aşı Yapılır mı?
Hayır, kızamık aşısı canlı virüs içerdiğinden gebelikte uygulanmaz. Ancak doğum sonrası aşı yapılabilir.
Alerjik Reaksiyon Olanlara Yapılır mı?
Aşının içeriğinde bulunan maddelere karşı ciddi alerjisi olan bireylere doktor kontrolünde özel değerlendirme yapılmadan aşı uygulanmamalıdır.
Kızamık Aşısı Hangi Hastalıklara Karşı Korur?
Kızamık aşısı tek başına uygulanmaz; genellikle üçlü aşı (MMR) olarak bilinen kızamık, kabakulak ve kızamıkçık aşısı şeklinde verilir. Bu kombinasyon aşı sayesinde çocuklar yalnızca kızamıktan değil, aynı zamanda kabakulak ve kızamıkçık gibi diğer çocukluk çağı hastalıklarına karşı da korunmuş olur. Her biri oldukça bulaşıcı olan bu hastalıklar ciddi komplikasyonlara yol açabileceği için bu tür kombine aşılar oldukça önemlidir.
Kabakulak ve Kızamıkçıkla Birlikte Mi Uygulanır?
Evet, MMR aşısı olarak bilinen bu aşı; kızamık, kabakulak ve kızamıkçığa karşı tek dozda bağışıklık sağlar.
Üçlü Aşı Güvenli midir?
Tüm dünyada yaygın olarak kullanılan bu aşı kombinasyonu güvenli kabul edilir ve milyonlarca çocuğa uygulanmaktadır.
Kızamık Aşısı Yan Etki Yapar mı?
Kızamık aşısı genellikle hafif yan etkilerle atlatılır. Aşıdan sonra hafif ateş, enjeksiyon bölgesinde kızarıklık veya şişlik görülebilir. Nadir durumlarda döküntü ya da halsizlik gibi belirtiler olabilir ancak bu etkiler geçici ve hafif şiddettedir. Çok ender görülen ciddi reaksiyonlar ise sağlık profesyonelleri tarafından takip edilmelidir. Aşıların genel yan etkileriyle kıyaslandığında kızamık aşısı oldukça güvenlidir.
Ateş Yapması Normal midir?
Evet, aşının ardından hafif ateş görülmesi bağışıklık sisteminin çalıştığını gösterir ve genellikle birkaç gün içinde kendiliğinden geçer.
Döküntü Oluşur mu?
Bazı çocuklarda hafif döküntü oluşabilir ancak bu durum geçici ve zararsızdır.
Aşının Etkisi Ne Kadar Sürer?
Kızamık aşısı yapıldıktan sonra bağışıklık sistemi virüse karşı antikor üretir ve genellikle bu bağışıklık uzun süre devam eder. İki doz aşı uygulanan bireylerin ömür boyu koruma sağlayabileceği kabul edilir. Ancak nadiren de olsa aşının etkisi zamanla azalabilir, bu gibi durumlarda üçüncü bir doz uygulanması gerekebilir. Toplum bağışıklığının sağlanması için aşı takvimine sadık kalmak büyük önem taşır.
Hatırlatma Dozu Gerekir mi?
Normal şartlarda iki doz yeterlidir fakat bağışıklık durumu zayıf olan bireylerde doktor önerisiyle ek doz gerekebilir.
Koruyuculuğu Ömür Boyu Devam Eder mi?
İki doz yapılan bireylerde çoğunlukla ömür boyu bağışıklık sağlanır ancak bağışıklık düzeyi kişiye göre değişebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “Kızamık Aşısı Ne Zaman Yapılır?” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Kızamık aşısı kaç yaşında yapılmalı?
İlk doz 12. ayda, ikinci doz 4 yaşında yapılmalıdır.
Geciken kızamık aşısı telafi edilebilir mi?
Evet, kaçırılan dozlar çocuk kaç yaşında olursa olsun tamamlanmalıdır.
Yetişkinler kızamık aşısı olabilir mi?
Evet, daha önce aşılanmamış veya kızamık geçirmemiş yetişkinler aşı olabilir.
Aşıdan sonra ateş normal mi?
Evet, hafif ateş yaygın bir yan etkidir ve genellikle kısa sürede geçer.
Kızamık aşısı tek başına mı uygulanır?
Hayır, genellikle kabakulak ve kızamıkçıkla birlikte MMR aşısı olarak uygulanır.
Aşıdan sonra çocukta döküntü olur mu?
Evet, bazı çocuklarda hafif döküntü olabilir ama genellikle kısa sürede geçer.
Alerjik çocuklara kızamık aşısı yapılır mı?
Ciddi alerji durumu olan çocuklara mutlaka doktor kontrolünde uygulanmalıdır.
