Merkezi yatay geçiş, üniversite öğrencilerinin mevcut yükseköğretim kurumlarından başka bir üniversiteye, ÖSYM tarafından belirlenen merkezi yerleştirme puanıyla geçiş yapma sürecidir. Öğrenciler genellikle kayıt oldukları bölümlerden memnun kalmadıklarında ya da daha yüksek puanla öğrenci alan bir bölüme geçmek istediklerinde bu hakkı kullanmak isterler. Merkezi yatay geçişin belirli tarih aralıklarında yapılması ve her üniversitenin kendine özgü takvim yayınlaması sürecin dikkatle takip edilmesini zorunlu kılar. Bu yazıda, merkezi yatay geçiş başvurularının ne zaman yapıldığını, hangi şartlarda mümkün olduğunu ve sürecin nasıl işlediğini detaylı şekilde ele alıyoruz.
Merkezi Yatay Geçiş Başvuruları Hangi Dönemlerde Yapılır?
Merkezi yatay geçiş başvuruları genellikle her yıl yaz aylarında, Temmuz ve Ağustos aylarında yapılmaktadır. Üniversiteler kendi resmi internet sitelerinde başvuru tarihlerine ilişkin takvimleri yayınlar ve adayların bu tarihleri dikkatle takip etmesi gerekir. Ayrıca bazı üniversiteler güz ve bahar yarıyılı olmak üzere yılda iki kez yatay geçiş kabul edebilir.
Başvuru İçin Gerekli Şartlar Nelerdir?
Merkezi yatay geçiş yapabilmek için öğrencinin, yerleştiği yıl aldığı YKS puanı ile geçmek istediği bölümün taban puanına eşit ya da daha yüksek bir puan almış olması gerekmektedir. Ayrıca öğrencinin disiplin cezası almamış olması ve genel not ortalamasının üniversitenin belirlediği seviyede olması başvuru sürecinde önem taşır.
Öğrencinin Kayıtlı Olduğu Program Etkiler mi?
Öğrencinin mevcut bölümü ile geçmek istediği bölüm arasında denkliğin bulunması ya da aynı puan türünden öğrenci alıyor olması gerekir. Yani sayısal puanla yerleşilen bir bölümden sözel puanla öğrenci alan bir bölüme geçiş yapılamaz.
Fakülte Türü Değişikliği Mümkün mü?
Evet, eğer geçilmek istenen fakülte aynı puan türüyle öğrenci alıyorsa ve diğer şartlar sağlanıyorsa, farklı fakülteler arasında da merkezi yatay geçiş yapılabilir.
Başvurular Nasıl Yapılır?
Başvurular genellikle üniversitelerin öğrenci işleri veya yatay geçiş birimlerinin sayfaları üzerinden çevrim içi sistemlerle alınır. Öğrenci, başvuru formunu doldurduktan sonra istenen belgeleri taratarak sisteme yüklemelidir. Belgeler arasında transkript, YKS sonuç belgesi ve disiplin durumunu gösteren resmi evraklar yer alır.
Başvuruda Hangi Belgeler Gerekli?
En sık talep edilen belgeler arasında güncel transkript, YKS sonuç belgesi, hazırlık sınıfı durum belgesi, öğrenci belgesi ve disiplin cezası olmadığına dair yazı yer alır. Her üniversite farklı belgeler talep edebileceğinden ilgili üniversitenin duyurusunu dikkatle okumak gerekir.
Hazırlık Sınıfı Okuyanlar Başvurabilir mi?
Evet, hazırlık sınıfı okuyan öğrenciler de merkezi yatay geçiş başvurusu yapabilir. Ancak hazırlık sınıfını başarıyla tamamlamış olmak ya da muafiyet şartını sağlamış olmak bazı üniversitelerde zorunlu olabilir.
Geçiş Sürecinde Değerlendirme Nasıl Yapılır?
Üniversiteler, merkezi yerleştirme puanına göre sıralama yaparak kontenjan dahilinde öğrenci kabul eder. Yani geçiş hakkı, yalnızca puan üstünlüğüne dayalıdır. Not ortalaması ya da sınıf düzeyi gibi kriterler bu yöntemde belirleyici değildir ancak bazı özel durumlarda ek değerlendirme yapılabilir.
Kontenjanlar Ne Zaman Açıklanır?
Her üniversite, YÖK’ün belirlediği takvime uygun olarak kontenjanlarını genellikle Temmuz ayının ilk yarısında açıklar. Kontenjanlar, geçmek istenen bölüm ve sınıf düzeyine göre farklılık gösterebilir.
Kontenjanlar Her Bölüm İçin Var mı?
Hayır, bazı bölümler kontenjan açmayabilir ya da sadece belirli dönemlerde öğrenci kabul edebilir. Bu nedenle her bölüm için merkezi yatay geçiş her yıl mümkün olmayabilir.
Merkezi Yatay Geçiş Sonuçları Ne Zaman Açıklanır?
Başvuruların tamamlanmasının ardından üniversiteler genellikle 2–3 hafta içinde değerlendirme yapar ve sonuçları internet sitelerinde ilan eder. Kabul edilen öğrencilerin kesin kayıt tarihleri ve gerekli işlemleri duyuruda yer alır.
Kabul Edilen Öğrenci Ne Yapmalı?
Kabul edilen öğrencilerin belirlenen tarihlerde belgeleriyle birlikte ilgili üniversiteye giderek kesin kayıt işlemlerini tamamlaması gerekir. Aksi takdirde kayıt hakkı yanabilir ve yerine yedek aday çağrılabilir.
Yedek Listeden Kazanmak Mümkün mü?
Evet, kayıt hakkı kazanan öğrencilerin kayıt yaptırmaması durumunda üniversiteler yedek listeden öğrenci çağırabilir. Bu nedenle yedek listedeki öğrencilerin duyuruları düzenli takip etmesi önemlidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda Merkezi Yatay Geçiş Ne Zaman Yapılır? konusu ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Merkezi yatay geçiş için YKS puanı kaç yıl geçerli?
YKS puanı sadece kullanıldığı yıl için geçerlidir. Dolayısıyla merkezi yatay geçişte kullanılacak puanın, öğrencinin yerleştiği yıl aldığı puan olması gerekir.
Her üniversite merkezi yatay geçiş hakkı tanır mı?
Evet, YÖK tarafından belirlenen çerçevede tüm üniversiteler bu geçiş hakkını tanımak zorundadır ancak kontenjan ve belge talepleri değişiklik gösterebilir.
Not ortalaması merkezi yatay geçişte etkili mi?
Hayır, merkezi yatay geçişte yalnızca YKS puanı dikkate alınır. Not ortalaması, genel yatay geçiş yöntemlerinde önemli olsa da merkezi sistemde belirleyici değildir.
Hazırlık sınıfı okuyan öğrenci geçiş yapabilir mi?
Evet, hazırlık sınıfında okuyan öğrenciler de merkezi yatay geçiş hakkından faydalanabilir. Ancak bazı üniversiteler hazırlık sınıfını başarıyla tamamlamış olmayı şart koşabilir.
Başvuru tarihlerini kaçıranlar tekrar başvurabilir mi?
Hayır, başvuru tarihleri her yıl belirli bir dönemi kapsar. Bu tarihleri kaçıran öğrenciler ancak bir sonraki yıl tekrar başvurabilir.
Aynı bölümden farklı üniversiteye geçiş yapılabilir mi?
Evet, merkezi yerleştirme puanı yeterliyse aynı bölümde başka bir üniversiteye geçiş mümkündür. Ancak her üniversitenin kontenjan ve koşullarına dikkat edilmelidir.
