Akademik yazım kurallarına uygun bir tez hazırlamak için kaynak gösterme büyük bir öneme sahiptir. Kaynak gösterme, kullanılan bilgilerin doğruluğunu desteklerken, intihalden kaçınmayı sağlar ve okuyucuların ilgili kaynaklara ulaşmasını kolaylaştırır. Tez yazarken hangi kaynak gösterme yöntemlerinin kullanıldığı, hangi formatların tercih edildiği ve dikkat edilmesi gereken temel kurallar hakkında bilgi sahibi olmak, akademik başarı açısından gereklidir.
Tezde Kaynak Gösterme Nedir?
Tezde kaynak gösterme, kullanılan bilgilerin hangi kaynaktan alındığını belirtme işlemidir. Bu, hem bilimsel etik kurallarına uyum sağlamak hem de çalışmanın güvenilirliğini artırmak için gereklidir. Kaynak gösterme, genellikle metin içi atıflar ve kaynakça listesi olmak üzere iki şekilde yapılır.
Tezde Kaynak Gösterme Yöntemleri
Kaynak gösterme için farklı formatlar ve kurallar bulunmaktadır. Kullanılacak yöntem, genellikle üniversitenin veya ilgili akademik alanın belirlediği standartlara göre değişir.
APA (American Psychological Association)
APA formatı, sosyal bilimlerde yaygın olarak kullanılan bir kaynak gösterme yöntemidir. Metin içinde yazarın soyadı ve yayın yılı belirtilir, kaynakça listesi alfabetik sırayla düzenlenir.
MLA (Modern Language Association)
MLA formatı, özellikle edebiyat ve beşeri bilimlerde tercih edilen bir yöntemdir. Metin içinde yazarın soyadı ve sayfa numarası belirtilirken, kaynakça “Works Cited” başlığı altında listelenir.
Chicago (Turabian)
Chicago kaynak gösterme sistemi, genellikle tarih, sanat ve bazı sosyal bilimlerde kullanılır. Dipnot veya metin içi atıf şeklinde kullanılabilir ve detaylı bir kaynakça içerir.
IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers)
IEEE formatı, mühendislik ve teknik bilimlerde yaygın olarak tercih edilir. Kaynaklar, metin içinde köşeli parantez içinde numaralandırılarak gösterilir ve kaynakça listesi bu numaralara göre sıralanır.
Tezde Metin İçi Kaynak Gösterme Nasıl Yapılır?
Metin içi kaynak gösterme, çalışmada kullanılan bilgilerin hangi kaynaktan alındığını belirtmek için kullanılır. Hangi yöntemin tercih edildiğine bağlı olarak, metin içinde farklı şekillerde gösterim yapılabilir.
APA Formatında Metin İçi Kaynak Gösterme
APA sisteminde, yazarın soyadı ve yayın yılı parantez içinde belirtilir. Örneğin: (Smith, 2020). Eğer doğrudan alıntı yapılıyorsa sayfa numarası da eklenir: (Smith, 2020, s. 45).
MLA Formatında Metin İçi Kaynak Gösterme
MLA formatında yazarın soyadı ve sayfa numarası kullanılır. Örneğin: (Smith 45). Eğer yazar adı metinde geçiyorsa sadece sayfa numarası belirtilir.
IEEE Formatında Metin İçi Kaynak Gösterme
IEEE sisteminde, kaynaklar numaralandırılır ve metin içinde köşeli parantez içinde belirtilir. Örneğin: [1]. Kaynakça listesinde bu numaralar sırasıyla yer alır.
Kaynakça Listesi Nasıl Hazırlanır?
Tezde kullanılan tüm kaynaklar, belirlenen formata göre kaynakça listesinde yer almalıdır. Kaynakça, alfabetik sıraya veya numaralandırmaya göre düzenlenebilir.
APA Formatında Kaynakça Örneği
Smith, J. (2020). Academic Writing Guide. New York: Academic Press.
MLA Formatında Kaynakça Örneği
Smith, John. Academic Writing Guide. Academic Press, 2020.
IEEE Formatında Kaynakça Örneği
[1] J. Smith, Academic Writing Guide, New York: Academic Press, 2020.
Sıkça Sorulan Sorular
Tezde kaynak gösterme hakkında en çok merak edilen sorular ve cevapları aşağıda verilmiştir.
Tez yazarken hangi kaynak gösterme formatı kullanılmalıdır?
Kullanılacak format, genellikle üniversitenin veya akademik disiplinin belirlediği kurallara bağlıdır. Sosyal bilimlerde APA, beşeri bilimlerde MLA, teknik alanlarda ise IEEE sıkça tercih edilir.
Metin içinde doğrudan alıntı yaparken nasıl kaynak gösterilir?
Doğrudan alıntı yapılan durumlarda, yazarın soyadı, yayın yılı ve sayfa numarası belirtilmelidir. Örneğin, APA formatında (Smith, 2020, s. 45) şeklinde gösterilir.
Dipnot ile kaynak gösterme nasıl yapılır?
Chicago veya Turabian formatı kullanılarak dipnot ile kaynak gösterme yapılabilir. Metnin sonunda veya dipnot bölümünde kaynak detayları verilir.
Birden fazla yazarlı kaynaklar nasıl gösterilir?
İki yazarlı kaynaklar için her iki yazarın adı belirtilir. Üç veya daha fazla yazarlı kaynaklarda “et al.” kullanımı yaygındır. Örneğin: (Smith & Brown, 2020) veya (Smith et al., 2020).
Aynı yazarın birden fazla çalışması nasıl listelenir?
Aynı yazarın farklı yıllarda yayımlanan çalışmaları, tarih sırasına göre düzenlenir. Eğer aynı yıl içinde birden fazla çalışma varsa, “a”, “b” gibi harfler eklenerek sıralama yapılır.
Kaynakça listesinde hangi bilgilerin bulunması gerekir?
Kaynakça listesinde yazarın adı, yayın yılı, eser adı, yayıncı ve erişim bilgileri bulunmalıdır. Kullanılan formatın gerektirdiği ek detaylar da eklenmelidir.
