Oruç, İslam dininde büyük bir ibadet olup belirli kurallar çerçevesinde tutulmaktadır. Oruçluyken yemek, içmek ve orucu bozan diğer fiillerden kaçınılması gerekmektedir. Ancak, bazı durumlar kişilerin aklında soru işaretleri oluşturabilir. Bunlardan biri de genizde biriken sümüğün yutulmasıdır. Günlük hayatta istem dışı gerçekleşen bu durumun orucu etkileyip etkilemediği merak konusu olmuştur. Bu yazımızda, genizdeki sümüğün yutulmasının oruca etkisini ve bu konudaki fıkhi görüşleri ele alıyoruz.
Genizdeki Sümüğü Yutmak Orucu Bozar mı?
Genizde biriken sümüğün yutulması, orucu bozan fiiller arasında yer almaz. İslam alimleri, ağız boşluğuna inmeden önce burun ve genizde bulunan sümüğün yutulmasının orucu bozmadığını belirtmişlerdir. Çünkü bu durum, tıpkı tükürüğün yutulması gibi doğal bir refleks olarak kabul edilir. Ancak, sümük ağız boşluğuna gelmişse ve kişi bunu bilerek yutarsa oruç bozulur. Dolayısıyla, farkında olmadan genizden mideye giden sümüğün orucu bozmadığını, ancak bilerek ve isteyerek yutulmasının sakıncalı olduğunu söyleyebiliriz.
Orucu Bozan ve Bozmayan Durumlar Arasındaki Farklar
Orucun bozulup bozulmadığı, kişinin yaptığı fiilin kasıtlı olup olmamasına ve maddenin mideye nasıl ulaştığına bağlıdır.
İstem Dışı Gerçekleşen Durumlar
Eğer kişi, farkında olmadan genizden mideye akan sümüğü yutarsa, bu durum orucu bozmaz. Aynı şekilde, ağız içinde oluşan tükürüğün yutulması da orucu bozan bir fiil değildir.
Bilerek Yapılan Fiiller
Eğer kişi, ağız boşluğuna inmiş olan sümüğü bilerek yutarsa, bu durum orucu bozar. Çünkü bu durumda dışarıdan mideye giden bir madde söz konusudur ve bu, yeme-içmeye benzetilir.
Orucu Bozmayan Diğer Durumlar
Oruç tutarken birçok kişi, farkında olmadan bazı fiilleri gerçekleştirebilir. Bunların oruca etkisini iyi bilmek, orucu bilinçli bir şekilde tutmayı sağlar.
Tükürüğün Yutulması
Ağız içinde biriken tükürüğün yutulması orucu bozmaz. Çünkü bu, doğal bir süreçtir ve engellenmesi mümkün değildir.
Diş Eti Kanaması
Eğer diş eti kanaması meydana gelir ve kişi bu kanı tükürmeden farkında olmadan yutarsa, orucu bozulmaz. Ancak, bilerek yutulursa oruç riske girebilir.
Uyku Halinde Sümük Yutmak
Kişi uyku sırasında farkında olmadan sümük yutarsa, bu durum orucu bozmaz. Çünkü burada bilinçli bir fiil söz konusu değildir.
Sıkça Sorulan Sorular
Genizdeki sümüğü yutmak orucu bozar mı sorusu ile ilgili sıkça sorulan sorular şu şekildedir.
Geniz akıntısını yutmak orucu bozar mı?
Eğer sümük, burun ve geniz bölgesinde olup farkında olmadan yutulursa oruç bozulmaz. Ancak, ağız boşluğuna inmiş olan sümüğün bilerek yutulması orucu bozar.
Ağız boşluğuna gelen sümüğü tükürmek gerekir mi?
Evet, eğer sümük ağız boşluğuna gelmişse ve kişi bunun farkındaysa, yutmadan tükürmesi daha doğru olur. Çünkü bilerek yutmak, orucu bozabilir.
Uyurken sümük yutulursa oruç bozulur mu?
Hayır, uyku sırasında istem dışı gerçekleşen durumlar orucu bozmaz. Uyurken sümük yutmak da bilinçli bir fiil olmadığı için oruca zarar vermez.
Tükürük yutmak orucu bozar mı?
Hayır, ağız içinde biriken tükürüğün yutulması orucu bozmaz. Çünkü bu, engellenmesi zorunlu olmayan doğal bir reflekstir.
Diş eti kanaması olup kan yutulursa oruç bozulur mu?
Eğer diş eti kanaması olur ve kişi bu kanı farkında olmadan yutarsa oruç bozulmaz. Ancak, bilerek ve isteyerek kanı yutmak orucu bozar.
Geniz akıntısı mideye gitmemesi için ne yapılabilir?
Oruçluyken geniz akıntısını kontrol etmek için sık sık tükürmek ve burunu temizlemek önerilir. Böylece ağız boşluğuna inen sümük yutulmadan dışarı atılabilir.
Ağızda sümük birikirse ne yapılmalıdır?
Eğer sümük ağızda birikmişse, tükürerek dışarı atmak en doğru harekettir. Yutmamak için su ile ağzı çalkalamak da faydalı olabilir.
Bu yazımızda, genizde biriken sümüğün yutulmasının oruca etkisini ele aldık. İstem dışı gerçekleşen durumlar orucu bozmazken, bilerek yutulması halinde orucun riske girebileceğini belirtmek gerekir.
